Trip do Budapesztu- przepięknej, urokliwej stolicy Węgier przerósł nasze oczekiwania krótkiego wypadu pozwiedzać jego zabytki. Pierwszym naszym planem był oczywiście Parlament robiący największe wrażenie architektoniczne przez pryzmat wielkości, sztukaterii i bogactwa wnętrza. 

Michael Jackson w Budapeszcie nocą

Budynek parlamentu w Budapeszcie (Országház) – jeden z symboli stolicy Węgier i całego kraju. Położony nad Dunajem, w dzielnicy Peszt, jest jednym z największych gmachów parlamentów narodowych na świecie.

Gmach powstał po połączeniu trzech dawnych miast w jedno – Budapeszt. Władze miejskie uznały, że zjednoczona stolica potrzebuje nowej, reprezentacyjnej siedziby. Na jej miejsce wybrano podmokły, bagnisty teren w okolicy wówczas niezamieszkanej, a w dodatku cieszącej się reputacją bardzo niebezpiecznej. Zanim doszło do rozpoczęcia prac teren budowy musiał zostać osuszony i umocniony, konieczna była także wywózka składowanego tam drewna – w tym celu uruchomiono specjalną linię kolejową, którą później transportowano odpowiednie materiały. Projekt budynku wykonał architekt Imre Steindl.

Budowa trwała od 1885 do 1904, choć pierwsze posiedzenie odbyło się już w 1896, podczas hucznie obchodzonej rocznicy 1000-lecia państwa węgierskiego. Pracowało przy nim 1000 osób, zużyto 40 kilogramów złota, pół miliona kamieni szlachetnych i 40 milionów cegieł. Parlament reprezentuje styl neogotycki (widoczne jest pewne podobieństwo do siedziby brytyjskiego parlamentu) choć widoczne są też elementy barokowe (głównie we wnętrzach). Powierzchnia użytkowa budynku wynosi 17745 metrów kwadratowych, długość – 265 metrów, szerokość – do 123 metrów, a wysokość kopuły – 96 metrów (drugi pod względem wielkości budynek na Węgrzech). W środku znajduje się 691 pomieszczeń (ponad 200 biur), 29 schodów, 13 wind, 27 wejść i 10 podwórzy. Wnętrza są bogato zdobione freskami i malowidłami, a także witrażami. Na zewnętrznych ścianach gmachu znajdują się herby dawnych Wielkich Węgier.

Główna fasada skierowana jest w stronę Dunaju, ale główne wejście umiejscowione jest od strony placu Kossuth Lajos tér (na początku XX wieku nazywanym Országház tér – placu parlamentarnym), na którym stoi pomnik Lajosa Kossutha. Przy placu znajduje się stacja metra linii M2.

Największymi salami parlamentu jest dawna Izba Niższa (dzisiejsze Zgromadzenie Narodowe) oraz dawna Izba Wyższa, zniesiona w węgierskim systemie politycznym w 1945, a obecnie pełniąca funkcję reprezentacyjnej sali konferencyjnej. Na ścianach w obydwu salach umieszczono sześć herbów dynastii panujących na Węgrzech: Arpadów, Andegawenów, Korwinów, Jagiellonów, Zápolyowiów i Domu Habsubrsko-Lotaryńskiego. Herbem Jagiellonów jest biały orzeł. Po prawej i lewej stronie herbów umieszczono obrazy związane z historią Węgier.

W budynku była przechowywana największa relikwia narodu węgierskiego – korona świętego Stefana. W 1944 została wywieziona z Budapesztu (według niektórych wersji ukradli ją żołnierze niemieccy), prawdopodobnie przez lidera węgierskich faszystów Ferenca Szálasi. Nie wiadomo dokładnie, jak znalazła się po wojnie w Stanach Zjednoczonych (być może wraz z amerykańskim wojskiem). Zwrócono ją Węgrom dopiero w 1978. Od 2000 koronę i insygnia królewskie można ponownie oglądać w gmachu parlamentu.

Gmach jest otwarty dla zwiedzających, choć w okresie sesji parlamentarnych mogą być ograniczenia jego dostępności. W podziemiach znajduje się muzeum poświęcone węgierskiemu parlamentaryzmowi.

Pomnik Lajosa Kossutha.

Baszta Rybacka (węg. Halászbástya) – jeden z najbardziej znanych zabytków budapeszteńskich. Znajduje się w dzielnicy Várkerület w okolicach zamku budańskiego.

Zbudowana w stylu neoromańskim w latach 1895–1902 według planów Frigyesa Schuleka w miejsce dawnych murów zamkowych. Swą nazwę zawdzięcza średniowiecznemu cechowi rybaków, który bronił tej części murów.

Z wież i tarasów Baszty Rybackiej rozciąga się widok na Dunaj, Wyspę Małgorzaty, stronę peszteńską oraz Górę Gellerta.

Pomnik hrabiego Gyuli Andrássyego.

Wierna kopia pomnika autorstwa Györgya Zala; oryginał stał tu w latach 1906–1945; usunięty (przeszkadzał w budowie tymczasowego mostu Kossutha) i po kilku latach zniszczony (przetopiony).

Kościół Macieja (węg. Mátyás templom), nazywany też Budzińską Świątynią Koronacyjną (Budavári Koronázó Főtemplom) – znajduje się w Budapeszcie i jest to jeden z najważniejszych i najbardziej znanych kościołów węgierskich. Kościół parafialny parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Budapeszcie.

Oficjalnie nosi wezwanie Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, jednak zarówno przez miejscowych, jak i przez turystów, zwany jest popularnie kościołem Macieja (określenie pochodzi od króla Macieja Korwina).

Początki świątyni sięgają XIII w., kiedy służyła niemieckim mieszczanom jako kościół parafialny. Szybko rosło jego znacznie – koronował się w nim król Karol Robert, a Maciej Korwin brał ślub z księżniczką neapolitańską Beatrycze.

Do dzisiaj pozostało kilka elementów pierwotnej budowli gotyckiej: główny portal z 1370 r., oratorium w południowej kaplicy oraz wieża południowa.

Kościół uległ poważnym zniszczeniom podczas okupacji tureckiej, urządzono też w nim meczet. Podczas odbijania Budy przez wojska chrześcijańskie nastąpiły kolejne straty, a w XVIII w. dzieła zniszczenia dopełnił pożar, powstały od uderzenia pioruna. Średniowieczna świątynia była w tak złym stanie, że mury i sklepienie groziły zawaleniem.

Dzisiejsza konstrukcja powstała w XIX w. i jest w dużej części rekonstrukcją lub całkowicie nową. Prace rekonstrukcyjne rozpoczęto w 1874 r. z polecenia króla Franciszka Józefa i trwały one do 1896 r.; zdołano je zakończyć przed uroczystościami 1000-lecia Państwa Węgierskiego. Budowli nadano styl neogotycki, starając się przywrócić dawny wygląd, dodano też nowe, bardziej współczesne elementy. Od ponownej konsekracji upowszechniła się nazwa związana z królem Maciejem.

Wnętrze wypełniają piękne freski autorstwa XIX-wiecznych artystów węgierskich (przedstawiają m.in. herb i postać Macieja Korwina, a także ceremonię koronacyjną Franciszka Józefa i jego żony, Elżbiety). Wewnątrz znajduje się też grobowiec króla Béli III, przeniesiony z Székesfehérvár, natomiast w tzw. Oratorium Królewskim prezentowane są szaty i ozdoby liturgiczne.

W grudniu 1916 r. w kościele Macieja odbyła się ostatnia koronacja królewska na Węgrzech – Karola IV Habsburga i jego żony, Zyty. Pamiątki związane z tą ceremonią (m.in. fotele, na których zasiadała królewska para) podziwiać można nad zakrystią.

W okresie międzywojennym XX w. świątynia uchodziła za najbardziej prestiżową w mieście – odbywały się tutaj uroczyste obchody Bożego Ciała, msze za zmarłą królewską parę – Franciszka Józefa i Elżbietę, oraz ceremonie z udziałem rządu.

W czasie oblężenia Budapesztu w latach 1944-45 kościół mocno ucierpiał – spłonął dach, część ścian zawaliła się. Niemieckie wojska używały wnętrz jako kuchni polowej, a zdobyczna Armia Czerwona jako stajnię i latrynę. Powojenny stan obiektu był tak zły, że nowy, komunistyczny rząd rozważał jego rozbiórkę – ostatecznie jednak w 1946 r. ruiny zabezpieczono, a w 1951 r. rozpoczęto odbudowę. Mimo ciężkiej sytuacji kościoła katolickiego na Węgrzech prace sfinansowało państwo. W 1960 r. zakończono rekonstrukcję ścian zewnętrznych, a dziesięć lat później wnętrza.

Zamek Królewski w Budapeszcie (węg. Budavári Palota, Vár) – kompleks budynków pałacowych na Wzgórzu Zamkowym w Budapeszcie.

Nie wiadomo dokładnie, kiedy na dzisiejszym Wzgórzu Zamkowym w Budzie pojawiła się pierwsza siedziba królewska, ale najprawdopodobniej dopiero w XIV w. Najstarsze fundamenty, pochodzące z czasów Ludwika Wielkiego pochodzą z tego właśnie okresu.

Dopiero Zygmunt Luksemburczyk zintensyfikował prace nad zamkiem, ale z powodu jego śmierci nie zostały one nigdy dokończone według pierwotnych zamierzeń. Kolejni władcy skupiali się na dodawaniu niewielkich fragmentów lub przekształcaniu starych w duchu panującego aktualnie stylu architektonicznego.

Kres istnieniu starego zamku położyli Turcy. Po zdobyciu dawnej stolicy Królestwa Węgierskiego urządzili w nim arsenał, którego wybuch w 1578 kompletnie zniszczył budynek. W XX wieku pozostałości odkryli archeolodzy (m.in. dobrze zachowana kaplica gotycka, fragmenty murów, bastionów, rzeźby).

Po odbiciu Węgier przez Habsburgów zdecydowano o budowie nowego obiektu, który w niczym nie przypominał starego. Wzniesiony w stylu barokowym przez Johanna Hölblinga od 1791 stał się oficjalną rezydencją rodziny panującej.

Po Wiośnie Ludów zamek zaczął niszczeć, gdyż nie rezydował tam już dwór (przez jakiś okres urzędował w zamku książę Albrecht, gubernator Węgier). Kilka komnat reprezentacyjnych było co prawda w dobrym stanie, ale pomieszczenia mieszkalne, a zwłaszcza kuchnia, nie nadawała się do użytku (organizację pobytu cesarskiej pary podczas uroczystości koronacyjnych na monarchów Węgier w 1867 musiano w całości przygotować w Wiedniu). Nastąpiła więc pospieszna restauracja zamkowego wnętrza, a po powstaniu Austro-Węgier król Franciszek Józef podjął decyzję o dalszej rozbudowie pałacu. Plany przygotował znany architekt Miklós Ybl, ale budowa ruszyła dopiero w 1890. Zamek został poszerzony w kierunku zachodnim, wnętrza wzbogacono dziełami artystów węgierskich, a całość kompleksu miała podkreślać charakter narodowy oraz siłę Wielkich Węgier, które w 1896 uroczyście obchodziły 1000-lecie przybycia nad Dunaj. Od strony rzeki powstał rozległy plac wraz z reprezentacyjną bramą, przy której znajduje się rzeźba Turula, mitycznego ptaka, symbolu Węgier.

W okresie międzywojennym, po detronizacji Habsburgów, na zamku siedzibę swą miał regent, admirał Miklós Horthy. Podczas II wojny światowej, zamek, podobnie jak cały Budapeszt, został mocno zniszczony. Po wojnie rozpoczęto odbudowę, jednak dzisiejszy wygląd nie jest wierny oryginałowi, m.in. z powodów ideologicznych – wiele elementów uproszczono, części nie odbudowano, a niektóre ocalałe fragmenty dekoracji i wszystkie zachowane wnętrza nawet celowo zniszczono – taki los spotkał m.in. schody Habsburgów, kopułę na dachu, stajnie cesarskie, strażnicę i królewską szkołę jazdy. Rozebrano także zrujnowany kościół zamkowy (ocalał neogotycki ołtarz oraz część malowideł). Odbudowa zewnętrzna skończyła się w 1966 roku, a wewnątrz w roku 1980. Prace archeologów pozwoliły z kolei odsłonić średniowieczne fundamenty i obiekty, natomiast w całkowicie przebudowanych wnętrzach znajdują się liczne muzea, w tym historyczne Budapesti Történeti Múzeum.

Fontanna Matthiasa ( węg . Mátyás kútja , niem . König Matthias Brunnen ) to monumentalna grupa fontann na zachodnim dziedzińcu Zamku Królewskiego w Budapeszcie . Neobarokowe arcydzieło Alajosa Stróbla jest jednym z najczęściej fotografowanych zabytków stolicy Węgier. Czasami nazywana jest „Fontanną di Trevi w Budapeszcie”.

Przedstawia grupę myśliwską kierowaną przez króla Węgier Macieja Korwina . Figury z brązu stoją na stosach skał na tle północnej elewacji dawnego kościoła zamkowego. Woda spływa między szczelinami głazów. Całość aranżacji teatralnej przypomina słynną Fontannę di Trevi w Rzymie , choć ma znacznie mniejszą skalę.

Monumentalna fasada za fontanną jest otoczona dwiema parami gigantycznych kolumn korynckich . Pierwotne zwieńczenie balustrady i mansardowy dach były bardziej dopracowane, ale po zniszczeniach w czasie II wojny światowej zostały uproszczone . Centralna nisza tworzy łuk triumfalny ozdobiony osobistym herbem króla Macieja. Secesyjna nadrzewna dekoracja niszy tworzy ciekawy kontrast stylistyczny z bardziej tradycyjnym smakiem fontanny. Powierzchnia jest ozdobiona gładką złotą mozaiką.

Król Maciej stoi na najwyższej skale w stroju myśliwskim. W prawej ręce trzyma kuszę, au jego stóp leży ogromny martwy jeleń. Na niższych skałach pachołek dmie w róg, a przywódca grupy myśliwych siedzi na głazie plecami do widza. Grupę centralną uzupełniają trzy psy.

Po bokach basenu są jeszcze dwie figury z brązu. Są związani z grupą centralną gestami i spojrzeniami, ale mają swoje cokoły. Po prawej Szép Ilonka (Helen the Fair), bohaterka słynnej XIX-wiecznej ballady Mihály’ego Vörösmarty’ego . Według ballady Ilonka i Matthias zakochali się, gdy polował incognito. Kiedy Ilonka dowiedziała się o jego prawdziwej tożsamości i uznała, że ​​to miłość niemożliwa, zmarła ze złamanego serca. Dziewczyna patrzy w stronę króla chroniącego swojego oswojonego jelonka przed myśliwymi. Po prawej włoski kronikarz Galeotto Marzio , który mieszkał na dworze króla Macieja. Charcik spoczywa u jego stóp, a sokół przysiada na jego lewej pięści.

Fontannę wznieśli rzeźbiarz Alajos Stróbl i Alajos Hauszmann , mistrz budowy odbudowy Pałacu Królewskiego. Po zatwierdzeniu schematu kompozycji przez króla Franciszka Józefa Stróbl rozpoczął pracę w 1899 roku. Postać pachołka zdobyła w 1901 roku złoty medal państwowy. Jeleń został wzorowany na majestatycznym zwierzęciu, które zostało zabite w 1896 roku przez kłusowników w lesie, Stróbl poszedł na polowanie. Modele dla psów zostały wysłane przez księcia Pálffy do rzeźbiarza. Fontanna została oddana do użytku w obecności króla w 1904 roku.

Fontanna przetrwała zniszczenia II wojny światowej z niewielkimi uszkodzeniami. Zniszczony został tylko pies środkowy, ale zrekonstruowała go Jenő Grantner (jego jakość artystyczna jest niższa niż oryginałów). Uproszczone zwieńczenie architektoniczne spowodowało również pewną dysharmonię w kompozycji.

Fontanna Matthiasa została odrestaurowana w 2010 roku.

HB lounge & bar 

Strój Michaela Jacksona w sklepie Hard Rock Cafe na lotnisku w Budapeszcie.

Drzewo poświęcone Michaelowi Jacksonowi.
Podczas swojego pobytu w stolicy Węgier, król popu zatrzymał się w Hotelu Kempinski. Jego fani gromadzili się w parku koło hotelu, a po śmierci muzyka, miejsce to tak bardzo przypominało im o zmarłym, że postanowili uczcić jego pamięć, przyozdabiając jedno z rosnących tam drzew jego zdjęciami. Do dzisiaj w parku otaczającym hotel mają miejsce tzw. flash moby, czyli zorganizowane spotkania fanów, którym towarzyszą zaplanowane wcześniej akcje, a na drzewie co jakiś czas zawisa zdjęcie Króla Popu. 

Budapest Eye-diabelski młyn w Budapeszcie.

Diabelski młyn Budapest Eve sięga swoją historią 2013 roku gdy wykorzystano go podczas festiwalu Sziget Festival na Węgrzech, a później w Budapeszcie. Wysokość Budapest Eye 65 metrów, co czyni go jednym z największych mobilnych diabelskich kół w Europie. Przejażdżka na tym diabelskim kole trwa około 10 minut. Atrakcja posiada 42 wagoniki, z jednym wagonikiem VIP dla mniejszej liczby osób. Bilet na Budapest Eye uprawnia do przejechania minimum trzech pełnych obrotów.

Michael Jackson w Budapeszcie nocą

Czy byliście już w Budapeszcie?
Anrika i szafa gra,